آشنايي با مفهوم کدک صوتي :

CODEC صوتي چيست ؟

سلام به تمامي دوستان و علاقه‌مندان به شبکه و مراکز تلفني VOIP ، با قسمت دوم از مجموعه مقالات آموزش راه اندازي VOIP سيسکو در خدمت شما عزيزان خواهيم بود . همانطور که در قسمت قبلي مقالات ويپ سيسکو گفته شد ، در اين قسمت از مجموعه بلاگ آموزشي Figika مي‌خواهيم به بررسي مفهوم کدک صوتي بپردازيم و پاسخي کامل براي سوال Codec صوتي چيست ؟ ارائه کنيم . با ما همراه باشيد .

آشنايي با کدک هاي صوتي :

در قسمت قبلي مقالات در مورد برخي از مفاهيم اوليه براي ورود به دنياي جذاب VOIP صحبت کرديم ، اگر به خاطر داشته باشيد يکي از  راه اندازي ويپ اين مفاهيم اوليه ، کدک صوتي بود ، که گفتيم به فرايند تبديل موج آنالوگ به سيگنال ديجيتال کدک صوتي گفته مي‌شود .

حال مي‌خواهيم اين موضوع را بيشتر بشکافيم و با انواع کدک‌ها آشنا شويم . هنگامي که شما با استفاده از تلفن با يکي از همکارانتان تماس مي‌گيريد ، سيستم تلفن بايد در اولين قدم موج‌هاي دريافتي از صداي شما را دريافت کرده و سپس آن‌ها را به bitهاي 0 و 1 تبديل کند تا بتواند براي طرف مقابل خود ارسال کند .

قبل از اين که بحث را به طور تخصصي ادامه بدهيم اين دو نکته را به ياد داشته باشيد :

1. گوش انسان مي‌تواند فرکانس بين 20 تا 20000 هرتز را بشنود .


2. صداي انسان بين 200 تا 9000 هرتز مي‌باشد .

حال که نکات فوق را مي‌دانيد به سراغ نظريه‌ي دکتر نايکوئيست مي‌رويم ، بر اساس نظريه‌ي دکتر Nyquist که در آن فرکانس 300 تا 4000 هرتز را به سمتي انتقال داده و در سمت گيرنده باز‌سازي مي‌کند ، اگر از بلند‌ترين فرکانسي که مي‌خواهيم به ‌‌سمت ديگر ارسال مي‌کنيم ، دو بار در هر ثانيه نمونه‌گيري کنيم ( نمونه‌‌هاي يک بايتي ) ، مي‌توانيم صداي مورد نظر را در سمت گيرنده ايجاد کنيم . به عبارتي براي اين صدا در فرکانس 300 تا 4000 هرتز را به سمتي بفرستيم بايد از بلند‌ترين فرکانس صدا ( 4000 هرتز ) دو بار در ثاتيه نمونه‌برداري کنيم (4000*2 برابر است با 8000 نمونه در ثانيه ) تا به کمک آن‌ها صدا را در سمت ديگر ايجاد کنيم .

همانطور که گفته شد هر نمونه 1 بايت مي‌باشد ، بنابراين براي اين که با اين يک بايت بتوانيم دو بازه‌ي مثبت و منفي فرکانس مورد نظر را نشان دهيم ، بايد تعداد اعداد قابل نوشتن در آن را به دو بخش مثبت و منفي تقسيم کنيم . ( هر بايت ، 8 بيت مي‌باشد . با هشت بيت مي‌توان از 0 تا 255 را نشان داد . بنابراين نمودار ما از 127- تا 127+ علامت‌گذاري مي‌شود . ) نمودار حاصل از نمونه‌برداري يا محدوده‌ي Quantization به شکل ذيل خواهد بود . ( به اين مرحله از تبديل موج آنالوگ عمليات Quantization گفته مي‌شود . )

حال همانطور که گفتيم که بايد 8000 بار در ثانيه از سيگنال صوت مورد نظر نمونه‌برداري کنيم و آن را در يک بايت بنويسيم . بنابراين مي‌توان گفت براي انتقال صوت به يک کانال با پهناي باند 64Kbps احتياج داريم . ( هر بايت برابر است با 8 بيت . 8bit*8000 برابر است با 64000bitps يا 64Kbps )

حال که با اين فرايند تبديل موج آشنا شديد بايد بدانيد که به تمام اين مراحل يا روندي که طي کرديم کدک صوتي گفته مي‌شود . هر کدک صوتي بسته به کيفيت ، ميزان پهناي باند ، ميزان فشرده‌سازي و … مراحل مختلفي را طي مي‌کند . مراحلي که در بالا مطالعه کرديد همگي فرايند کدک G711 a law مي‌باشد . در جدول ذيل مي‌توانيد ليستي از کدک‌هاي پرکاربرد همراه با ميزان پهناي باند و نمره‌ي MOS ( نمره‌اي که به ميزان کيفيت صداي انتقالي داده مي‌شود . ) را مشاهده کنيد .

همانطور که مشاهده مي‌کنيد کدک‌هاي مختلف کيفيت صدا و پهناي باند مختلفي دارند ، بعضي از آن‌ها به خاطر سيستم فشرده‌سازي که دارند ، از پهناي باند کمتري استفاده مي‌کنند و کيفيت صداي پايين‌تري نيز دارند . برخي ديگر که کيفيت صداي بسيار مناسبي دارند ( مانند G722 که به کدک HD نيز معروف است  . ) پهناي باند زيادي مصرف مي‌کنند . بنابراين شما به عنوان يک مدير سيستم‌هاي تلفني يا مدير شبکه بايد بسته به سناريوي خود Codec مناسب براي سيستم تلفني خود را انتخاب کنيد . مثلا اگر قرار است تماس شما براي برقراري ارتباط شعبات ار يک لينک WAN محدود عبور کند بايد از کدکي با پهناي باند کم استفاده کنيد و اگر قرار است تماس شما صرفا داخل سازمان يا روش شبکه LAN برقرار شود مي‌توانيد از کدک‌هاي HD نيز استفاده کنيد . البته بايد راه اندازي VOIP توجه داشته باشيد که تمامي تجهيزاتي که در سناريوي خود استفاده مي‌کنيد بايد کدک مورد نظر شما را پشتيباني کنند .

مطالب مرتبط با قسمت دوم آموزش راه اندازي VOIP سيسکو در همين نقطه به پايان مي‌رسد ، در صورت وجود هرگونه سوال يا ابهام در مورد مطالب فوق مي‌توانيد از طريق فيلد ديگاه‌ها با کارشناسان Figika در ارتباط باشيد .